Саниковын газар

 

В. Обручев (1888-1966)

Обручев нь зохиолч, геологич, палентологич хүн байсан ба Орос болоод дэлхий дахинд ихээхэн алдартай зохиол бүтээлүүдийг туурвиж байсан. Төв ази, Зүүн гарын хаант улс, Сибирь, Тува, Монгол зэрэг улс орнуудаар хэрэн хэсэж улс орон ард түмний амьдралтай танилцаж судалгаа хийж явсан байдаг.

 Түүний бичсэн “Санниковын газар” хэмээх зохиолыг уран зөгнөлт зохиолын төрөлд хамааруулж гаргахаас өөр арга байгаагүй гэдэг. Учир нь дээр үед устсан хэмээн яригдаж байсан Онкилон хүмүүс Санников хэмээх арал дээр аж амьдралаа үргэлжлүүлэн байгаа гэх домог ярианаас сэдэвлэн энэхүү зохиолоо туурвижээ.

В. Обручевын зохисон Саниковын газар нэртэй номонд гардаг Онкилон хэмээх бага ястануудын үлдэгдэл орон гэрээ орхин ор сураггүй алга болсон нь тухай үеддээ үлгэр домог шиг л юм болж байж. Мөн одоо байгаа хэд хэдэн овог аймгууд маш ихээр хорогдсноос түүхэнд тэмдэглэн үлдсэн нэг жишээ бол Ногайчууд юм. Ногайчуудын нэрний утга нь Зүч хааны Ногай жанжинаас үүсэлтэй.  Ногайчууд (худам Монгол бичгээр Нохой гэдэг үгнээс хувирсан үг) дайчин хэвээрээ байсан ч 17-р зууны эхэнд Ногайг зүүн талаас нь торгууд цохиж газар орны ихэнхийг нь эзэлсэнээр Ногайчууд хаяа улсууд руугаа таран дүрвэж байж. 1770-1780 онд Оросын Екатерина хатан хаан 12 түмэн Ногайг Кубань, Кавказ руу цөлж нүүлгэн шилжүүлж байжээ.

Үнэнийг хэлэхэд та бүхэнд өмнө нь дурьдаж байсан Аркончууд энэ бүс нутагт халдага хийсэн гэх мэдээллийн бодит нотолгоо бол энэ юм.

Аркончууд юу хийж байсан тухай унших бол эндээс https://michid-7.blogspot.com/2023/04/blog-post_1.html

Татаарчууд буюу Монголын өвөг дээд үеийн тухай унших бол эндээс https://michid-7.blogspot.com/2023/03/a-1.html